آشنایی با هنر تفکر راهبردی
فرق است بین انجام دادن کاری و خوب انجام دادن
آن. برخی مهارت‌ها را می‌توان به‌تجربه و با تمرین‌های
شخصی کسب کرد ــ مانند یادگیری دوچرخه‌سواری یا
رانندگی. اما بعضی مهارت‌ها هم مستلزم آموزش نظام‌مند و تمرین
جامع است. یادگیری تفکر انتقادی از این دست است. نه
تنها کُنه شخصیت ما را دگرگون میکند، بلکه رسماً بر تمام اعمال‌مان
اثر میگذارد. اگر دچار عادت‌های بدِ فکری باشیم، در هر
زمینه‌ای که مستلزم تفکر باشد ضعیف عمل می‌کنیم ــ
و این عملاً یعنی در تمام زمینه‌ها. چون هیچ عمل
انسانی نیست که تفکر در آن مطرح نباشد.درک عمیق تفکر انسان مستلزم این
است که یاد بگیریم در حوزه‌های گوناگون انواع تفکر را
مشاهده ، نظارت، تحلیل، ارزیابی، و بازسازی کنیم. و
این کار تنها در صورتی شدنی است که آن را در همه حال و تا آخر
عمر جدی بگیریم. مستلزم شکل‌گیری عادت‌های
مهم فکری است. بر نحوه‌ی تفکر، احساس و عمل ما اثر میگذارد.
تعهد و پشتکار و صداقت میخواهد.این کتاب راهنما تنها در حکم نقطه‌ی
آغازی است برای برنامه‌ریزی و تمرین خوداندیشی،شالوده‌ای
برای رشد فکری و احساسی شما در آینده. این کتاب توضیحاتی
مقدماتی در مورد مقوله‌هایی عمیق و پیچیده به
دست میدهد. به‌هرحال باید از جایی شروع کرد. رشد فکری
صورت نمی‌پذیرد مگر آن را جدی بگیریم.پس تفکر و
زندگی بهتر در ۲۵ هفته را
شروع کنیم:
هفته
اول: تفکر خود را واضح بسازید ،هفته دوم: بر موضوع اصلی تمرکز کنید،هفته
سوم: بدانید چه هدفی دارید ،هفته چهارم: بپرسید.بپرسید.بپرسید
، هفته
پنجم: منصف باشید نه خودخواه،هفته ششم: مهار احساسات خود را بر عهده بگیرید
،هفته هفتم: مهار امیال خود را بر عهده بگیرید ،هفته هشتم: بیاموزید
با دیگران همدلی کنید ،هفته نهم: شفقت داشته باشید. از
خود برتربینی بپرهیزید ،هفته دهم: منطقی باشد ، هفته
یازدهم: سلطه جو نباشید ،هفته دوازدهم: سلطه پذیر نباشید ،هفته
سیزدهم: دائم التشویش نباشید ،هفته چهاردهم: تقصیر را به
گردن والدین خود نیندازید ، هفته پانزدهم: استلزامات را به دقت بسنجید
، هفته
شانزدهم: بدانید که نمی دانید ، هفته هفدهم: مراقب دورویی باشید
به تناقضات حرف و عمل خود توجه کنید ،هفته هجدهم: مستقل فکر کنید ،هفته
نوزدهم: مخاطب نا اندیشمند رسانه های خبری نباشید ،هفته بیستم:
مراقب باشید اغفال تان نکنند، هفته بیست و یکم: بکوشید
شهروند جهان باشید ،هفته بیست و دوم: دیدگاه هایتان را از
تلویزیون و پیام های بازرگانی و فیلم نگیرید
،هفته بیست و سوم: کاری کنید هر کاری تا جهانی
بهتر بسازید ،هفته بیست و چهارم: جویای دانایی
باشید ،هفته بیست و پنجم: ببینید از اینجا به بعد
می خواهید چه کنید.
کتاب "آشنایی با هنر تفکر راهبردی٬
تفکر و زندگی بهتر در ۲۵
هفته،مجموعه تفکر نقاد 3"نوشته لیندا الدر و ریچارد پل با ترجمه
امین هاشمی و آرش اردهالی را نشر اختران در 88صفحه و با قیمت
۱۰
هزار تومان رهسپار بازار نشر کرده است.
تفکر انتقادی
در این کتاب به صورتی جامع به مقوله‌ی تفکر
انتقادی پرداخته شده است. نویسندگان این کتاب "تفکر انتقادی"
را فرایندی در نظر آورده‌اند که فرد به‌واسطه‌ی آن می‌تواند،
و اخلاقاً موظف است که، طرز فکر خود را بشناسد، بر آن مسلط شود و مسئولیت آن
را بر عهده‌ی بگیرد." تفکر انتقادی: تدابیری
برای آگاهانه زیستن و خوب آموختن" کتابی است کاربردی
به منظور پرورش توانایی و مهارت در تفکر انتقادی، و همچنین
پرورش انصاف، تواضع، و صداقت فکری. نویسندگان در مورد هر مبحث مثال‌های
ساده و ملموس و تمرین‌های متعددی آورده‌اند تا درک مطالب برای
خواننده آسان‌تر شود و بتواند از مهارتی که در تفکر انتقادی به حاصل می‌آورد
در همه‌ی امور زندگی بهره بگیرد.
نویسندگان این کتاب، ریچارد پل و لیندا
الدر، هر دو از رهبران برجسته‌ی جنبش تفکر انتقادی در جهان هستند و
کتابهای متعددی در این زمینه نوشته‌اند که جزو برنامه‌ی
درسی بسیاری از مدارس و دانشگاه‌هاست. فرض بنیادین
مجموعه‌ی تفکر نقاد این است: ما چیزی جز تفکر خود نیستیم.
احساسات ما (خشم، ترس، اندوه، محبت)، آرمان‌هایمان، تصمیم‌ها و اعمال‌مان،
همه محصول فرایندی است که نامش را فکر کردن گذاشته‌ایم. کیفیت
زندگی ما مستقیماً تابع کیفیت تفکر ماست. اگر تفکر ما
نامتفکرانه و ناآگاهانه باشد، اگر سازوکارش را نفهمیم، نمی‌توانیم
تشخیص بدهیم کجایش معیوب است تا اصلاحش کنیم. تفکر
نقاد اندیشیدن درباره‌ی خود تفکر را به ما می آموزد. یاد
می‌گیریم این ماشین ذهن چطور کار میکند، و می‌آموزیم
که چطور با در اختیار گرفتن تفکرمان، فرمان اعمال خود، فرمان احساسات خود،
فرمان نفس خود را در دست گیریم و مسئولیت زندگیمان را بپذیریم.مجموعه‌ی
تفکر نقاد طرحی است برای بهبود کیفیت روابط، یادگیری،
و زندگی. برای اخلاقی زیستن. برای آزادی.
کتاب"تفکر
انتقادی ،تدابیری برای آگاهانه زیستن و خوب آموختن،مجموعه
تفکر نقاد 4" نوشته لیندا الدر و ریچارد پل با ترجمه ی
اکبر سلطانی و مریم آقازاده را انتشارات اختران در ۵۰۴
صفحه و با قیمت ۷۰ هزار تومان
رهسپار بازار نشر کرده است.
آشنایی با هنر پرسشگری سقراطی
بعید است کسی بتواند متفکر انتقادی خوبی
باشد بی‌آنکه اهل پرسشگری عمیق باشد. و در میان اهل
پرسشگری، کامل‌عیارتر از سقراط بعید است بتوان کسی را
تصور کرد. کسی که به‌واقع دلبسته‌ی تفکر انتقادی باشد به پرسشگری
نیز علاقه‌مند خواهد بود؛ و طبیعی است که آموختن شیوه‌ی
سقراطی آغازگر چنین راهی باشد.
برای آموختن از سقراط طبعاً باید مؤلفه‌های
شیوه‌ی او را بشناسیم و کاربست آنها را تمرین کنیم.
بدون شناخت این مؤلفه‌ها نمی‌توان راهبردهایی را که
شالوده‌ی پرسشگری به‌شیوه‌ی سقراطی است عمیقاً
درک کرد .شیوه‌ی سقراطی را باید در زمینه‌ی
مقتضی قرار داد؛ و در این زمینه‌مندسازی روحیه‌ی
پرسشگری به‌شیوه‌ی سقراط مهم‌تر از نحوه‌ی بیان آن
است.در این کتاب راهنما مؤلفه‌های پرسشگری سقراطی واکاوی
شده و در کنار آن نمونه‌هایی از کاربست این شیوه در مقاطع
مختلف آموزشی (از ابتدایی تا متوسطه ) به دست داده شده است.
کتاب" آشنایی با هنر پرسشگری سقراطی
،بر اساس مفاهیم و ابزارهای تفکر انتقادی ،مجموعه تفکر نقاد
5" نوشته لیندا الدر و ریچارد پل با ترجمه ی پیام یزدانی
را انتشارات اختران در 15۴
صفحه و با قیمت 22 هزار تومان رهسپار بازار نشر کرده است.
آشنایی با هنر پرسشگری
این راهنمای مختصری است برای آشنایی
با هنر پرسشگری. اگر می‌خواهید بهره‌ی بیش‌تری
از این کتاب کوچک بگیرید، بهتر است آن را به همراه دو کتاب دیگر
از این مجموعه بخوانید: تفکر انتقادی: تدابیری برای
آگاهانه زیستن و خوب آموختن و آشنایی با هنر پرسشگری
سقراطی.
در این کتاب میخوانیم که کیفیت
زندگی ما بسته به کیفیت تفکر ماست. کیفیت تفکر ما نیز
به نوبه‌ی خود بسته به کیفیت پرسش‌هایی است که می‌کنیم،
زیرا این پرسش‌ها در حکم نیروی محرکه‌ی تفکر هستند.
بدون پرسش چیزی نداریم که به آن فکر کنیم. بدون پرسش‌های
بنیادین معمولاً نمی‌توانیم تفکرمان را بر آنچه مهم و ریشه‌ای
است متمرکز کنیم.وقتی در مورد مقوله‌ای پرسش‌های
بنیادین می‌کنیم، یعنی می‌پردازیم
به هر آنچه در آن مقوله لازم، مربوط، و ناگزیر است. به اصل قضیه توجه
می‌کنیم. تفکرمان متعادل و منظم است. آماده‌ی یادگیری
هستیم. به‌لحاظ عقلی توانایی راه پیدا کردن را داریم.
کتاب"
آشنایی با هنر پرسشگری (براساس مفاهیم
تفکر انتقادی و اصول سقراطی)،(تفکر نقاد 6)" نوشته لیندا
الدر و ریچارد پل با ترجمه ی علی صاحب‌الزمانی را
انتشارات اختران در 11۴ صفحه
و با قیمت 15 هزار تومان رهسپار
بازار نشر کرده است.
آشنایی با مبانی استدلال اخلاقی
پرورش توانایی های استدلال اخلاقی بسیار
مهم است- هم برای اخلاقی زیستن و هم برای ساختن جهانی
اخلاق مدار. در این کتاب راهنمای مختصر میخواهیم به مبانی
استدلال اخلاقی بپردازیم. قصدمان آشنا کردن خواننده با تمهیدات
فکری لازم است برای استدلال در مورد قضایا و مسائل اخلاقی
به روشی روشن بینانه.علاوه بر قدرت تمیز دادن اصلاحات
مطلقا اخلاقی از تعابیر آیینی یا عرفی،
استدلال ماهرانه در حوزه ی اخلاق مستلزم همان مهارت ها و فضیلت های
فکری است که برای استدلال در سایر حوزه ها لازم داریم.این
راهنمای مختصر شالوده ای پیش میگذارد که بدون آن گفت و گو
در زمینه ی اخلاق اغلب به جدل های بی پایان یا
ناسازگاری های دلسرد کننده و کج فهمی می انجامد. رسیدن
به جایگاه استدلالگر اخلاقی صاحب بینش و انسان اخلاق مدار وقت و
تمرین بسیار میخواهد. برای رسیدن به چنین جایگاهی
خود باید همت کنیم.
کتاب" آشنایی با مبانی استدلال اخلاقی
(براساس مفاهیم و اصول تفکر انتقادی)،(تفکر نقاد 7) " نوشته لیندا
الدر و ریچارد پل با ترجمه ی پیام یزدانی را
انتشارات اختران در 124 صفحه و با قیمت 14 هزار تومان رهسپار بازار نشر کرده است.
جامعه ،فرهنگ و تفکر نقاد
بحث تفکر انتقادی در دهه ی اخیر در کشور ما
بیش از پیش عمومیت پیدا کرده است. به نظر میرسد این
نگاه کما بیش شایع شده که در شرایط فعلی، یکی
از مهارت های ضروری برای ما یادگیری و البته
به کار بستن مهارت های تفکر نقادانه است. در نتیجه، دغدغه ی یادگیری
و آموزش این مهارت نیز محسوس تر شده است. اما مسئله اینجاست که
واژه های «تفکر» و «انتقاد» .واژه های نامانوسی نیستند و
همین آشنا بودن متاسفانه برای بسیاری این تصور را ایجاد
میکند که هردو را طبیعتا بلدند و نیازی به آموزش در این
زمینه ندارند؛ در حالی که مثلا مطالعات متعددی که در دانشگاه ها
صورت گرفته نشان میدهد نمره ی متوسط مهارت دانشجویان رشته ها و
سطوح مختلف در این زمینه، 10 تا 12 از 20 است. غرض آنکه مخصوصا در شرایط
فعلی، پرداختن به مقوله ی تفکر انتقادی امری ضروری
و چگونگی آموزش و یادگیری چنین مهارتی دغدغه
ای جدی است. این دفتر در پاسخ به همین دغدغه ها گرد آوری
شده است.
کتاب "جامعه ،فرهنگ و تفکر انتقادی (مجموعه تفکر
نقاد 8) "نوشته گرگ آر هاسکینز ، داگلاس برگر و ساندرا پاركز با ترجمه مریم
آقازاده، اکبر سلطانی و پیام یزدانی را انتشارات اختران
در 124 صفحه و با قیمت 16 هزار تومان رهسپار بازار نشر کرده است.