مشخصات ظاهری:

هوبره  پرنده ای بیابانگرد و خجالتی است و درجزایر قناری ، شمال آفریقا و جنوب غربی آسیا زندگی می کند . البته رقابت برای بقا سبب شده است این پرنده در آسیا خود به صورت گونه ای جداگانه بنام ( undulata Chlamydotis ) به شمار آید . ( یکی از ۲۲ گونه ای است که فقط در نیمکره شرقی یافت می شود .)

هوبره یا آهوبره ،‌ به مرغ بمب انداز معروف است و از لحاظ ترکیب و شکل ظاهری تا حدودی به بوقلمون شباهت دارد . در ایران به صورت بومی و مهاجر دیده می شود . هوبره یکی از صیدهای تاریخی و باستانی ایران قلمداد می شود .

این پرنده در جنوب و جنوب شرقی در بیابانهای اطراف بندرعباس و بیابان های لار ( لار و جنوب ) ساکن شده اند و همچنین در مرکز ایران در صحرای ولدآباد و ابراهیم آباد در شرق تاکستان در جنوب قزوین هم دیده شده اند .

این پرنده بین ۷۵-۶۵ سانتیمتر طول و حدود ۳-۵/۱ کیلو وزن دارد که هم اندازه میش مرغ ماده می باشد.

ولی از لحاظ زنگوله بال ، بسیار بزرگتر و متفاوت با آن و از نظر شکل ظاهری شبیه بوقلمون است و طول بالهای آن به ۱۴۰ سانتیمتر می رسد و به طور کلی با پرو بال قهوه ای رنگ ، زیر تنه خاکستری سفید با دسته پرهای سیاه و سفید بلند که از دو طرف گردن آویزان است و حالت دامن مانندی به آن می دهد مشخص می شوند و دارای نشان و رنگ و حالتی شبیه پوست پلنگ هستند .

همچنین انتهای شاهپرهای بال سیاه است . در زمستان سطح پشتی شاهپرهای ثانویه سفید می شود . پرواز این پرنده سنگین و آهسته است و درهنگام پرواز ابتدا به تندی راه می رود و بعد پرواز می کند و دارای دم نسبتا بلندی است . هوبره پرنده ای تماشایی است که در هنگام پرواز پرهای زیبایش تلوتلویی از رنگ سفید و قهوه‌ای دارد.

تغذیه و زیستگاه :

این پرنده هنگام راه رفتن در بیابان از دانه ها و غله ها ، جوانه ها ، حشرات ، کرمها ، حلزون ها و خزندگان کوچک مثل مارمولک ها ، بزمجه های کوچک و انواع حشرات مثل سوسک و غیره که در کویرها یافت می شوند تغذیه می کند و به بهترین وجهی با زندگی در محیط بیابان سازگار است و به خوردن ” شور” که علف خودروی وحشی مخصوص این مناطق می باشد بسیار علاقه دارد.

ندرتا آب می نوشد و بیشتر آب بدنش را از غذایی که می خورد بدست می آورد .

زیستگاه هوبره در مناطق شنی و تپه ماهورهای ریگزار ، بیابان ها و نواحی کویری و نیمه کویری آزاد و حفاظت شده مرکزی ، شمال شرقی و جنوب کشور ( نای بند ، بهرام گور ، هرمد ، میانکاله و توران …) با بوته های پراکنده یا علفهای کوتاه و حاشیه گندم زارها است و رنگ او از هر لحاظ با رنگ خاک مشابهت دارد.

روی زمین آشیانه می سازد و در هوای گرم تابستان و نیمروز در پناه بوته ای به اصطلاح جفت می کند و کمتر به چشم می آید به همین جهت دیدن آن در چنان شرایطی بسیار مشکل است ولی وقتی کمی باد می وزد چه صبح و چه عصر برای یافتن طعمه و نوشیدن آب حرکت می کند و در این وضع از فاصله دور کاملا دیده می شود .

بعلت مزاحمت انسان ، شکار زیاد و تله گذاری بیش از اندازه ، در مناطقی که موجودند جمعیت آنها رو به کاهش است و سبب مهاجرتشان به نواحی دیگر شده است .

وضعیت حفاظت :

از گونه هایی است که بعلت شکاری بی رویه در خطر انقراض قرار دارد و تخریب زیستگاههای آن نیز مزید بر علت است و این پرنده را در زمره پرندگان قابل حمایت قرار داده است همچنین به سبب علاقه شیوخ عرب به شکار آنها به وسیله شاهین و بالابان ، جمعیت آنها کاهش زیادی پیدا کرده است بنابراین باید برنامه ریزی دقیقی در جهت حفاظت و نگهداری آن شده و از هر گونه شکار و صیدش جلوگیری شود.

هوبره یکی از پرندگان نادر و ارزشمند حیات وحش ایران است که به عنوان گونه ای حمایت شده مورد حفاظت قرار می گیرد و در مقیاس جهانی به عنوان گونه ای آسیب پذیر در فهرست قرمز IUCN به ثبت رسیده است.