دقت کنید
زهرا شاگردی
مشاور تحصیلی و
روانشناسی
کارشناسی ارشد مشاوره
«ای‌وای، باز هم
که یک سؤال ساده را جا انداختم، حالا بی‌خودی از نمره‌ام کم
می‌شود.»، «حالا باید چه کار کنم؟! دفتر حل تمرینم را جا
گذاشتم.»
«حواسم سرِ کلاس نبود، به حرف‌های
معلم توجه نکردم و درس امروز را یاد نگرفتم»، «نمی‌دانم معلممان گفته
از کجا درس می‌پرسد، چون همان لحظه داشتم با دوستم حرف می‌زدم»،
«مامان، امروز کفش‌هایم را لنگه به لنگه پوشیدم – یکی آبی – یکی سبز- بچه‌ها
کلی مسخره‌ام کردند.»
حواستان کجاست؟ دقت کنید!
تا به حال چند بار به خاطر حواس‌پرتی
و بی‌توجهی خودتان را سرزنش کرده‌اید؟
چه‌قدر مجبور شده‌اید
برای بی‌دقتی‌هایتان برای پدر، مادر و معلم خود
بهانه‌های جور واجور بیاورید؟
اما همه‌ی این
اتفاقات برای تکرار نشدن یک راه حل خوب دارد: «دقت»
شاید به خودتان
بگویید: «من اصولاً آدم بی‌دقتی هستم و کاری
نمی‌شود کرد». اما بهتر است بدانید که دقت به هیچ‌وجه
ذاتی نیست؛ یعنی این‌طور نیست که وقتی
بچه‌ای به دنیا می‌آید، یک چمدان دستش بدهند و
بگویند بیا نوزاد عزیز این هم کلی دقت، از آن
استفاده کن تا به پیشرفت و موفقیت برسی و در این
بین چمدان شما گم شده باشد!
دقت یک مهارت است، مهارت
هم با تمرین دست‌یافتنی می‌شود. یادتان می‌آید،
روزی که می‌خواستند برای بار اول دوچرخه‌سواری
کنید، اول از چرخ‌های کمکی استفاده کردید ولی
کمی بعد، بدون آن هم توانستید برانید. دوچرخه‌سواری هم
یک مهارت است و وقتی کسب شد، به راحتی قابل استفاده است.
تا به چیزی دقت
نکنیم، یادگیری اتفاق نمی‌افتد و اثر
چیزی پایدار نمی شود. به همین علت باید درباره‌ی
دقت و راه‌های افزایش آن اطلاعاتی داشته باشیم:
دقت یعنی توجه به
چیزی از طریق حواس 5 گانه.
حالا 10 نکته‌ی طلایی را با شما در میان
می‌گذارم تا بدون زحمت، همه چیز را ببینید، بشنوید،
بیاموزید و در مسیر یک زندگی پرمعنا، پربها، شاد و
موفق قدم بردارید:
1. عجله
نکنید.
وقتی
عجله دارید معمولاً خیلی چیزها فراموشتان می‌شود.
پس با برنامه‌ریزی درست و تنظیم وقتتان با آرامش به انجام
کارهایتان بپردازید.
2. همه‌ی
جزئیات کتاب را بخوانید.
فکر
نکنید مطلبی مهم نیست. وقتی مطلبی را ساده
ببینید معمولاً به آن بی‌توجه می‌شوید.
بدانید که هر مطلبی در کتاب، دارای اهمیت است.
3. از
روش خط‌بر استفاده کنید.
معمولاً
چشم و مغز ما در هنگام مطالعه هماهنگ نیستند. مثلاً چشم ما تندتر عمل
می‌کند و مغز از آن جا می‌ماند، بنابراین با مداد و یا
انگشت با خطوط حرکت کنید تا خطی را جا نیندازید.
4. زیر کلمات مهم خط بکشید.
در امتحان،
کلماتی مثل نیست و ندارد که در پایان سؤال می‌آید،
مهم است و باید به آن‌ها توجه کرد.
5. فعال
باشید.
وقتی
شما با ذهنی بی تفاوت و بدون حرکات جسمانی به مطالعه
بپردازید، دقت شما کاهش می‌یابد.: یادداشت برداری
به شما کمک می‌کند ذهنتان را از رخوت بیرون بیاورید.
6.
برای هر کاری زمان شروع و پایان در نظر بگیرید.
این
زمان می‌بایست مطابق با سرعت واقعی‌تان باشد (نه کم‌تر، نه
بیشتر) با این روش متعهد می‌شوید که در زمان
تعیین شده کارتان را به پایان برسانید و دقتتان
افزایش می‌یابد و از طرف دیگر، رضایت خاطر را
برای شما به ارمغان می‌آورد.
7. به
مسائل گوناگون علاقه‌مند شوید.
علاقه
میزان توجه و دقت را بالا می‌برد. افراد به چیزهای مورد
علاقه‌شان بیشتر دقت می‌کنند. اصولاً پیش نیاز
یادگیری«علاقه‌مندی» است.
8. از
ویتامین‌های A و C بیشتر استفاده کنید.
چون دقت به
معنای درک چیزها از طریق حواس است و مهم‌ترین این
حواس، حس‌بینایی است، برای تقویت آن می‌توان
از خوراکی‌هایی مثل آب هویج و گوجه فرنگی استفاده
کرد.
9.
اضطراب نداشته باشید.
مسئولیت‌های
بیش از حد، توقعات بی‌مورد، عدم برنامه‌ریزی و .. عوامل
اضطراب‌زایی هستند که دقتتان را کم می‌کند، برای به نظم
درآوردن تدریجی آن‌ها تمرین کنید.
10. و
نکته‌ی آخر این‌که:
از خودتان انتظار واقع‌بینانه داشته باشید، به خودتان
وقت دهید و برای هر تغییر کوچک، از خودتان تقدیر
کنید.